محققان دانشگاه ژنو (University of Geneva (UNIGE)) و موسسه بهداشت عمومی و موضعی سوئیس (Swiss Tropical and Public Health Institute (Swiss TPH)) یک مطالعه بزرگ را منتشر کرده‌اند که داده‌هایی برای بیش از یک دهه، مربوط به تأثیر تلفن‌های همراه بر کیفیت مایع منی مردان جوان را پوشش می‌دهد.

آیا تشعشعات الکترومغناطیسی ساطع شده از تلفن همراه بر کیفیت مایع منی تأثیر می‌گذارد؟ اگرچه طیفی از عناصر محیطی و سبک زندگی برای کاهش کیفیت مایع منی در پنج دهه گذشته اظهار شده است، اما سهم تلفن‌های همراه ثابت نشده باقی مانده است.

تیمی از دانشگاه ژنو (UNIGE)، با همکاری مؤسسه بهداشت عمومی و موضعی سوئیس (TPH Swiss)، یک مطالعه مقطعی (Cross-sectional study) بزرگ در این زمینه منتشر کرده است. این مطالعه نشان می‌دهد که استفاده مکرر از تلفن همراه با کاهش غلظت اسپرم و تعداد کل اسپرم مرتبط است. با این حال، محققان هیچ ارتباطی بین استفاده از تلفن همراه و تحرک و مورفولوژی کم اسپرم پیدا نکردند. این نتایج اخیراً در مجله Fertility & Sterility منتشر شده است.

کیفیت مایع منی با ارزیابی پارامترهایی مانند غلظت اسپرم، تعداد کل اسپرم، تحرک اسپرم و مورفولوژی اسپرم تعیین می‌شود. بر اساس مقادیر تعیین شده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO)، اگر غلظت اسپرم مرد کمتر از 15 میلیون در میلی‌لیتر باشد، به احتمال زیاد بیش از یک سال طول می‌کشد تا بچه‌دار شود. به علاوه اگر غلظت اسپرم زیر 40 میلیون در میلی‌لیتر باشد درصد شانس بارداری کاهش می‌یابد.

بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که کیفیت مایع منی طی پنجاه سال گذشته کاهش یافته است. تعداد اسپرم‌ها از میانگین 99 میلیون اسپرم در هر میلی‌لیتر به 47 میلیون در هر میلی‌لیتر کاهش یافته است. تصور می‌شود که این پدیده نتیجه ترکیبی از عوامل محیطی (مختل کننده‌های غدد درون ریز، آفت کش‌ها، تشعشعات) و عادات سبک زندگی (رژیم غذایی، الکل، استرس، سیگار کشیدن) باشد.

ارزیابی تاثیر تلفن همراه

آیا تلفن همراه هم مقصر است؟ پس از انجام اولین مطالعه ملی (2019) بر روی کیفیت مایع منی مردان جوان در سوئیس، تیمی از دانشگاه ژنو (UNIGE) بزرگترین مطالعه مقطعی در این زمینه را منتشر کرده است. این مطالعه بر اساس داده‌های 2886 مرد سوئیسی 18 تا 22 ساله است که بین سال‌های 2005 تا 2018 در شش مرکز سربازی اجباری استخدام شده‌اند.

دانشمندان با همکاری موسسه بهداشت عمومی و موضعی سوئیس (TPH Swiss)، ارتباط بین پارامترهای مایع منی 2886 مرد و استفاده آن‌ها از تلفن همراه را بررسی کردند.

Serge Nef، استاد تمام دپارتمان پزشکی و توسعه ژنتیک در دانشکده پزشکی UNIGE و مرکز سم شناسی انسانی کاربردی (Swiss Centre for Applied Human Toxicology (SCAHT))، که این مطالعه را هدایت کرد، توضیح می‌دهد: «مردان پرسش‌نامه‌ای مفصل درباره عادات سبک زندگی، وضعیت سلامت عمومی و به‌طور خاص‌تر دفعات استفاده از تلفن همراه خود و همچنین محل قرار دادن آن در صورت عدم استفاده را تکمیل کردند.»

این داده‌ها ارتباط بین استفاده مکرر و غلظت کمتر اسپرم را نشان داد. میانگین غلظت اسپرم در گروه مردانی که بیش از یک بار در هفته از تلفن خود استفاده نمی‌کردند (56.5 میلیون در میلی‌لیتر) در مقایسه با مردانی که بیش از 20 بار در روز از تلفن خود استفاده می‌کردند (44.5 میلیون در میلی‌لیتر) به طور قابل توجهی بالاتر بود. این تفاوت مربوط به کاهش 21 درصدی غلظت اسپرم برای کسانی که مکررا استفاده می‌کردند (بیش از 20 بار در روز) در مقایسه با کسانی که به ندرت استفاده می‌کردند (کمتر از 1 بار) می‌باشد.

آیا 4G کمتر از 2G مضر است؟

این ارتباط معکوس در دوره اول مطالعه (2005-2007) بارزتر بود و به تدریج با گذشت زمان (2008-2011 و 2012-2018) کاهش یافت. Martin RÖÖsli، دانشیار TPH سوئیس توضیح می‌دهد: «این روند مربوط به گذار از 2G به 3G و سپس از 3G به 4G می‌باشد که منجر به کاهش قدرت مخابره تلفن‌ها شده است».

«مطالعات قبلی که رابطه بین استفاده از تلفن همراه و کیفیت مایع منی را ارزیابی می‌کردند، بر روی تعداد نسبتاً کمی از افراد انجام شده، به ندرت اطلاعات مربوط به سبک زندگی را در نظر گرفته‌ و در معرض سوگیری انتخاب قرار داشتند، زیرا آن‌ها توسط کلینیک‌های باروری انجام می‌شدند. Rita Rahban، محقق ارشد و دستیار آموزشی در دپارتمان پزشکی و توسعه ژنتیک در دانشکده پزشکی در UNIGE و در SCAHT، نویسنده اول و همکار این مطالعه، توضیح می‌دهد که این امر منجر به دستیابی به نتایج غیرقطعی شده است.

مهم نیست تلفن همراه خود را کجا قرار می‌دهید

همچنین به نظر می‌رسد آنالیز داده‌ها نشان می‌دهد که موقعیت تلفن همراه (به عنوان مثال در جیب شلوار) با پارامترهای مایع منی کمتر مرتبط نیست. Rita Rahban می‌افزاید: «با این حال، تعداد افرادی که در این گروه تلفن همراه خود را نزدیک بدن خود حمل نمی‌کنند، برای نتیجه‌گیری واقعاً قوی در مورد این نکته، بسیار کم بود.»

این مطالعه مانند بسیاری از مطالعات اپیدمیولوژیک که به بررسی اثرات استفاده از تلفن همراه بر کیفیت مایع منی می‌پردازند، بر داده‌های خود اظهار شده تکیه داشت که این امر خود یک محدودیت است. با انجام این کار، تعداد موارد استفاده گزارش شده توسط فرد، تخمین دقیقی از قرار گرفتن در معرض تابش الکترومغناطیسی در نظر گرفته شد.

برای رفع این محدودیت، مطالعه‌ای با بودجه اداره فدرال محیط زیست (Federal Office for the Environment (FOEN)) در سال 2023 آغاز گردید. هدف آن اندازه‌گیری مستقیم و دقیق قرار گرفتن در معرض امواج الکترومغناطیسی، و همچنین انواع استفاده (تماس‌ها، ناوبری وب، ارسال پیام‌ها) و ارزیابی تأثیر آن‌ها بر سلامت اندام تناسلی و پتانسیل باروری مردان می‌باشد.

داده‌ها با استفاده از یک اپلیکیشن که هر شرکت کننده بعدی آن را در تلفن همراه خود دانلود می‌کند، جمع آوری می‌شوند. تیم تحقیقاتی به طور فعال در حال جذب شرکت کنندگان برای این مطالعه است.

همچنین هدف این تحقیق توصیف بهتر مکانیسم عمل در پشت این مشاهدات است. آیا امواج مایکروویو ساطع شده از تلفن همراه تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم دارند؟ آیا باعث افزایش قابل توجه دما در بیضه‌ها می‌شوند؟ آیا آن‌ها بر تنظیم هورمونی تولید اسپرم تأثیر می‌گذارند؟ Rita Rahban نتیجه می‌گیرد که همه این موارد باید کشف شوند.